ҐЛОСАРІЙ УКРАЇНСЬКИХ РЕАЛІЙ,

ЯКИХ НЕМАЄ В PIV ТА NPIV

GLOSARO DE LA UKRAINAJ REALAĴOJ,

NETROVEBLAJ EN PIV AŬ NPIV

 

Alĉevsk/o urbo en la orienta parto de Ukrainio (48˚26’N, 38˚51’E).

II arkan/o rapida ukraina popola vira danco karpatdevena.

bandur||o ukraina popola muzika pinĉinstrumento; ~ist/o muzikisto, ludanta ~on.

Berdjansk/o urbo en la sudorienta parto de Ukrainio ĉe Azova Maro (46˚46’N, 36˚48’E).

Bila-Cerkv/o urbo en la nordorienta parto de Ukrainio (49˚47’N, 30˚07’E).

bojk||o ano de la etnografia grupo, loĝanta en Okcidenta Ukrainio; (B)~i/o, (B)~o/region/o regiono, loĝata de ~oj.

Bug/o: Okcidenta ~o rivero enfluanta Nigran Maron (46˚40’N, 31˚57’E); Suda ~o rivero enfluanta Vistulon (46˚40’N, 31˚57’E)

Bukovin/o historia regiono, dividita inter Ukrainio (la Norda ~o, Ĉernivco) kaj Rumanio (la Suda ~o, Suĉavo).

Ĉeremoŝ/o rivero en Karpatoj, enfluanta Pruton (danuba baseno) (48˚23’N, 25˚37’E).

Ĉerkas/o provincocentro en la centra parto de Ukrainio (49˚24’N, 32˚04’E).

Ĉernigiv/o, Ĉernigov/o historia urbo, provincocentro en la nordorienta parto de Ukrainio (51˚30’N, 31˚17’ E).

Ĉernivc/o provincocentro en la sudokcidenta parto de Ukrainio (49˚24’N, 32˚04’E).

ĉumak||o en Ukrainio en la XV-XIX jc. veturigisto kaj komercisto, kiu transportis per ĉareĝoj, tirataj de bovoj, grenon, salon, fiŝojn kaj aliajn varojn.

Daĵbog/o en la malnovslava kaj ukraina mitologioj dio de suno, lumo kaj bono.

Dekstr/a/bord/a: ~a Ukrainio parto de Ukrainio, situanta okcidenten de Dnipro; Mal/dekstr/a/bord/a Ukrainio parto de Ukrainio, situanta orienten de Dnipro.

Desn/o rivero enfluanta Dnipron (50˚36’N, 30˚030’E).

Dnipr/o ukrainlingva nomo de Dnepro, la plej granda ukraina rivero.

Dnipropetrovsk/o provincocentro en la centra parto de Ukrainio (48˚26’N, 35˚03’E).

Dniprodzerĵinsk/o urbo en la centra parto de Ukrainio (48˚32’N, 34˚33’E).

Drohobiĉ/o urbo en la okcidenta parto de Ukrainio (49˚22’N, 23˚32’E).

dum/o ukraina historia lirik-eposa kanto, plenumata sole, parte recitative, en akompano de kobzo aŭ banduro.

Eǔpatori/o havenurbo en Krimeo (45˚03’N, 35˚23’E).

Feodosi/o havenurbo en Krimeo (45˚09’N, 33˚22’E).

Frank/o granda ukraina poeto kaj prozisto, tradukinto (1856-1916).

grivn/o 1. ukraina monunuo, = 100 kopekoj; 2. malnova virina ornamaĵo en formo de ringo, portata surkole/

hajdamak||o 1. ano de la popol-liberiga batalo XVIII jc. en Dekstraborda Ukrainio kontraŭ polnobela kaj juda subpremo; 2. dum la civitana milito en 1918-1920 j. soldato de ŝtata armeo; ~i vn esti ~o (en la senco 1), agi kiel ~o.

hopak/o populara ukraina popola danco.

Horlivk/o urbo en la orienta parto de Ukrainio (48˚16’N, 38˚02’E).

Hoverl/o la plej alta monto en Karpatoj (48˚12’N, 24˚30’E).

hucul||o ano de la etnografia grupo, loĝanta en Karpatoj kaj parte en Transkarpatio; (H)~i/o, (H)~region/o teritorio, loĝata de ~oj.

Ĥerson/o provincocentro en la suda parto de Ukrainio (46˚38’N, 32˚37’E).

Ĥmelnickij/o 1. la plej granda hetmano (1595-1657), gvidanto de la naci-liberiga milito de la ukraina popolo en la 1648-1654 j.; 2. provincocentro (iama Proskurivo) en la okcidenta parto de Ukrainio (49˚26’N, 26˚59’E).

Ĥors/o en la malnovslava kaj ukraina mitologioj - dio de la suno.

ĥutor/o izolita bieno kun la domo de la posedanto.

Ivano-Frankivsk/o provincocentro (iama Stanislavovo) en la okcidenta parto de Ukrainio (48˚56’N, 24˚44’E).

Jaril/o en la malnovslava kaj ukraina mitologioj - dio de printempaj laboroj, amoro kaj seksardo.

Jenakijev/o urbo en la orienta parto de Ukrainio (48˚13’N, 38˚13’E).

Ĵitomir/o provincocentro en la norda parto de Ukrainio (50˚16’N, 28˚07’E).

Ĵmerink/o urbo en la sudokcidenta parto de Ukrainio, grava fervoja nodo (49˚04’N, 28˚07’E).

ĵupan/o malnova vira kaj virina supra vesto el multekosta ŝtofo, ĉe viroj ofte ornamita per felo kaj pasamento.

Kamjanec-Podilsk/o urbo kun pluraj arkitektaj memoraĵoj en la sudokcidenta parto de Ukrainio (48˚42’N, 26˚34’E).

Kaniv/o urbo ĉe Dnipro en la centra parto de Ukrainio (49˚44’N, 31˚27’E).

Kerĉ/o krimea havenurbo (45˚24’N, 36˚21’E).

Kirovograd/o provincocentro en la suda parto de Ukrainio (48˚30’N, 32˚16’E).

kobz||o malnova pinĉinstrumento; ~ist/o en XV-XIV jc. vaganta popola bardo, ofte blindulo, ludanta ~on kaj plenumanta popolkantojn, ĉefe dumojn.

Kostjantinivk/o urbo en la orienta parto de Ukrainio (48˚30’N, 37˚44’E).

Kramatorsk/o urbo en la orienta parto de Ukrainio (48˚43’N, 37˚34’E).

Kremenĉuk/o urbo en la centra parto de Ukrainio (49˚05’N, 33˚26’E).

Krivij-Rih/o urbo en la sudorienta parto de Ukrainio (47˚54’N, 33˚18’E).

kuman/o ano de nomada gento, kiu en XI- XIII jc. loĝis en stepoj inter Danubo kaj Volgo, inkluzive Krimeon kaj basenojn de Dono kaj Siverska Doneco. Kumanoj ofte invadis rusjajn teritoriojn.

Kupal/o en la malnovslava kaj ukraina mitologioj - dio de fekundeco, kuracplantoj kaj bonstato.

kutj/o malnova ukraina rita manĝaĵo el antaŭe pistitaj kuiritaj tritikgrajnoj, pistitaj papavsemoj, mielo, rosinoj, juglandnuksoj, preparata al la antaŭkristnaska vespero.

lemk||o ano de la ukraina etnografia grupo, iam loĝata en la nuna sudorienta parto de Polio kaj en Transkarpatio, nun en la okcidenta parto de Ukrainio kaj en Transkarpatio; (L)~i/o, (L)~o/region/o regiono, loĝata de ~oj.

Lesja Ukrainka la plej granda ukraina poetino (1871-1913).

Lisiĉansk/o urbo en la orienta parto de Ukrainio (48˚59’N, 38˚26’E).

Luck/o provincocentro en la nordokcidenta parto de Ukrainio (50˚43’N, 25˚18’E).

Lugansk/o provincocentro en la orienta parto de Ukrainio (48˚34’N, 39˚20’E).

Makijivk/o urbo en la orienta parto de Ukrainio (48˚03’N, 37˚55’E).

Mariupol/o urbo en la sudorienta parto de Ukrainio (47˚06’N, 37˚32’E).

Melitopol/o urbo en la sudorienta parto de Ukrainio (46˚50’N, 35˚16’E).

Mikolajiv/o provincocentro en la suda parto de Ukrainio (47˚00’N, 32˚03’E).

Morŝin/o urbeto en la okcidenta parto de Ukrainio (49˚09’N, 28˚52’E), fama banloko.

Nikopol/o urbo en la centra parto de Ukrainio (47˚33’N, 34˚24’E).

Perun/o en la malnovslava kaj ukraina mitologioj - dio de fulmo kaj tondro.

Podoli/o histori-geografia regiono en la baseno de Okcidenta Bugo kaj maldekstraborda baseno de Dnipro.

Polisi/o geografia regiono en la norda parto de Ukrainio.

Pripjatj/o rivero enfluanta Dnipron (51˚20’N, 30˚11’E), ĉe kiu situas urbo kaj atomstacio Ĉernobilo.

Prut/o rivero enfluanta Danubon (45˚27’N, 28˚18’E).

Psel/o rivero enfluanta Dnipron (49˚05’N, 33˚32’E),

Rivn/o provincocentro en la nordokcidenta parto de Ukrainio (50˚37’N, 26˚14’E).

Rusj/o en frua mezepoko teritorio loĝata de orientslavaj gentoj; Kijiv/a ~o mezepoka (VIII-XII jc.) orientslava feŭda regno, kies ĉefurbo estis Kijivo.

Sejm/o rivero enfluanta Desnon (dnipra baseno) (51˚28’N, 32˚34’E).

Siĉ/o en XVI-XVII jc. la plej granda kozaka fortikaĵo kaj regno sur la dnipra insulo Ĥortico, konata ankaŭ kiel Zaporoga Siĉo; minuskle – ĉiu alia kozaka fortikaĵo.

Simargl/o en la malnovslava kaj ukraina mitologioj - dio de fajro.

Simferopolo/o ĉefurbo de la Aŭtonoma Respubiko Krimeo (47˚57’N, 34˚05’E).

Sjeverodoneck/o urbo en la orienta parto de Ukrainio (48˚57’N, 38˚30’E).

Slavjansk/o urbo en la orienta parto de Ukrainio (48˚51’N, 37˚36’E).

Stribog/o en la malnovslava kaj ukraina mitologioj - dio de la ventoj.

Sum/o provincocentro en la nordorienta parto de Ukrainio (50˚47’N, 34˚48’E).

Svarog/o en la malnovslava kaj ukraina mitologioj - dio de la ĉielo, fero, forĝista metio kaj ĝeedziĝo.

Ŝevĉenko la plej granda ukraina poeto, fama pentristo (1814-1861).

Ternopol/o provincocentro en la okcidenta parto de Ukrainio (49˚33’N, 25˚36’E).

Transkarpati/o historia regiono trans Karpatoj.

Truskavec/o urbo en la okcidenta parto de Ukrainio, fama banloko (49˚16’N, 23˚30’E).

Uĵgorod/o provincocentro en la okcidenta parto de Ukrainio (48˚37’N, 22˚17’E).

Umanj/o urbo en la centra parto de Ukrainio, fama pri sia dendroparko (48˚44’N, 30˚13’E).

Veles/o en la malnovslava kaj ukraina mitologioj - dio de brutaro, paŝtistoj kaj muzikistoj.

Vinic/o provincocentro en la sudokcidenta parto de Ukrainio (49˚14’N, 28˚30’E).

Volini/o historia regiono en la baseno de sudaj Desno-alfluantoj kaj supraĵoj de Okcidenta Bugo.

Vorskl/o rivero enfluanta Dnipron (49˚56’N, 24˚06’E).

Zaporiĵ/o provincocentro en la sudorienta parto de Ukrainio (47˚50’N, 35˚12’E).